فعال شدن هشت منطقه آزاد طی ۳۶ سال؛ ۱۰ منطقه آزاد مصوب شده هنوز به ثمر نرسیده‌اند!

مناطق آزاد محدوده‌های جغرافیایی هستند که با هدف حمایت از صنعت داخلی و تسهیل واردات، صادرات و ترانزیت کالا غالباً در نزدیکی مرزاها و مبادی گمرکی ایجاد شده و قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده‌تری نسبت به سرزمین اصلی دارند. این محدوده‌ها از شمول بسیاری از قوانین سرزمین اصلی خارج هستند و به دلیل تسهیلات، امکانات، معافیت‌ها و امتیازهای در نظر گرفته شده برای آن‌ها، می‌توانند بستر مناسبی را برای تولیدکنندگان کالاهای صادراتی، بازرگانان و فعالان صنعت ترانزیت ایجاد کنند.

تمرکز اصلی در توسعه این مناطق، بر تشویق صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی، جذب سرمایه و فناوری‌های خارجی، تقویت کانال‌های ترانزیتی و تقویت جایگاه کشور در عرصه تجارت بین‌الملل است.

در حال حاضر ۱۸ منطقه آزاد مصوب در کشور داریم که هشت منطقه آن یعنی کیش، قشم، چابهار، ارس، انزلی، اروند، ماکو و شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) فعال هستند و ۱۰ منطقه دیگر ( مازندران، اینچه‌برون،‌ سیستان، مهران، قصرشیرین، بانه و مریوان، سرخس، دوغارون، اردبیل و بوشهر) نیز در مسیر فعال‌سازی قرار دارند.

سال ۱۳۶۸ بر اساس تبصره ۱۹ برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به دولت اجازه داده شد که در سه منطقه مرزی کشور اقدام به تاسیس مناطق آزاد تجاری کند و به موجب تبصره ماده ۲۰ همان قانون، گمرک ایران و سازمان بنادر کشتیرانی نیز مکلف به تاسیس منطقه‌های ویژه برای این منظور شدند. دولت نیز بر مبنای اجازه‌ای که داشت، مناطق آزاد کیش، قشم و چابهار را تاسیس کرد.

در دهه نیز ۸۰ مناطق آزاد ارس، اروند و انزلی و در دهه ۹۰ منطقه آزاد ماکو تاسیس شد. در سال ۱۴۰۰ نیز هفت منطقه و در سال ۱۴۰۲، مناطق آزاد سرخس، دوغارون و مازندران اضافه شدند.

دسترسی آسان کیش به بازارهای سرزمین اصلی و بازارهای کشورهای همسایه، به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس، در کنار موقعیت استراتژیک و دسترسی‌های ویژه این جزیره به مسیرهای بازرگانی بین‌المللی و زیرساخت حمل و نقلی پیشرفته آن، باعث شد در سال ۱۳۷۲ اولین منطقه آزاد تجاری - اقتصادی ایران در این منطقه و در جزایر کیش، هندورابی، فارور بزرگ و فارور کوچک، آغاز به کار کند. مهم‌ترین مأموریت‌ و اهداف منطقه آزاد تجاری - صنعتیکیش گسترش صنعت گردشگری، امور بانکداری، خدمات فرهنگی و رفاهی، توسعه صنایع پیشرفته، خدمات پزشکی فرامرزی، صنایع الکترونیکی، خدمات پشتیبان نفت و همچنین ایجاد بورس‌های خدمات تجاری نفت و کالاهای نفتی و مرکزیت یافتن در زمینه نمایشگاه‌ها و همایش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای است.

انتهای پیام